Nafas olish tizimining jaroxatlanish sindromlari

Nafas olishning etishmasligi sindromi. Bazi kasallik xolatlarida organizmni havo bilan etarlikcha gaminlanmasligi oqibashda bemor b o isha nafas olishni etishmasligi sindromi kuzatiladi. Bu xolat nafas olkshda havoda kislorod bosimi kam bo’lganida, nafas olish va yurak kon gompr tizimini jarohatlanishida, oshr kechuvchi kamqonlikda va qop lapKiiKiiini o’zgarishida (kon orqali gazpi to’qimaga etkazishni buzilishidan), to’kima gipoksiyasi xolatlarida (xujayralarda fermentativ jarayonni bushlishidan) kuzatiladi. Bemorlarda ko’nincha kelib chikish mexanizmsha kura aralash formadagi nafas – olishni etishmasligi uchrab, bu turli xil darajadagi ogirlikda kechishi mumkin.

Nafas olishning etishmasligini 4 darajasi faklanadi.

1 – darajali nafas olishni etishmasligi klinik belgisi 1iich holagda kuzatilmay, engil jismoniy xarakat natijasida engil darajada nafas qisishlik, taxikardiya, lab atroflaripi biroz ko’karishi simntomlari paydo bo’ladi.    Bunda   qonning   kislorodga   to’yinganlmgi    normada   ski    90%   1acha kamaygan bo’lishi mumkin (RO₂ – 80-90 mm simob ustupi) ga tem g bo’ladi.

2-darajali nafas olishning etishmasligida bemorning tinch xolatida ham o’rtacha meyorda nafas qisishlik (nafas olish soni normadan 25% ga oshgan), taxikardiya   va   lab   atroflarini   ko’karishi   kuzatiladi.   Qonni   kislorodga to’yinganligi 70 – 80% gacha kamaygan bo’ladi (RO2 70 – 80 mm simob ustuniga
teng bo’ladi).

3- darajali nafas olishning etishmasligida nafas olishlik juda tezlashgan (normaga   nisbatan   50%    ga   oshgan),   taxikardiya,   terida   ersimon    rangda ko’karishlik, terlashlik kuzatiladi. Qonning kislorodga to’yinganligi 70% dan
kam bo’ladi (RO₂ 70 mm simob ustunidan kam).

4  –   darajali   nafas   olishning   etishmasligida   gipoksemik   koma   xolati kuzatiladi. Bunda bemor xushsiz bo’lib, nafas olish ritmi buzilgan (vakti –
vakti   bilan   yuzaki),   terida   umumiy   ko’karishlik   kuzatiladi.   Bo’yin   vena tomirlari   bo’rtgan,   arterial   qon   bosimi   juda   pasaygan   bo’ladi.   Qonning kislorodga tuyinganligi 50% dan kam (RO₂ 50 mm simob ustunidan kam).

Nafas olishning etishmasligi o’tkir va surunkali kechishi mumkin. Nafas olishning etishmasligi ko’krak yoshidagi bolalarda ayniqsa chaqaloklarda ko’p uchraydi.