Екссудатив катарал диатезда (ЕКД) теридаги ўзгаришлар

ЕКД туб моҳияти бўйича касаллик емас, наслдан ўтувчи генетик омиллар сабабли пайдо бўлган конститусия аномалиянинг бир формаси бўлиб, бунда тери ва шиллиқ қаватларда ўзига хос реаксияга, яллиғланиш жараёнига аллергик тасиротга берилувчанлик бўлади. Бола организмида ички азолар фаолияти, модда алмашинуви, асаб системаси фаолияти ўзгарган бўлиб, касаллик белгилари базан жуда ерта, аммо кўпинча 2-5 ёшлик даврда пайдо бўлади.

Касалликни бошланишига олиб келувчи факторларга ҳомилани номувофиқ ривожлаииши (токсикоз, гипоксия, онани касалликлари), бола кун тартиби, овқатлантмрмшни, гигиеник шароитни парвариши бузилиши, тартибсиз, узок муддатда антибиотикларни юбориш ва бошқалар киради. Кўпинча аллергик реаксиясига мойил бола организмга овқат аллергени тасирида тери ва шиллиқ қаватлар қитикланишидан касаллик белгилари пайдо бўлиб кўпайиб боради.

Касаллик кўпинча бош терисининг сочли кисмида кўл ранг ёки саргиш рапглик қазғоқ тангачалар қатлами пайдо бўлиши билан бошланади. Қазгоқ тангачалари кўчирилса, ўрни бироз кизаринкираган холда бўлиб, у ерга инфексия тушишидан екзема пайдо бўлади. ..

Бола терисининг ранги нозик кукиш аралаш окарган бўлиб, бунда умумий мармарсимон куриниш кўзга ташланиб туради. Қулоқ оркалари ва бўйин бурмаиари бичилган ва ҳўллангап холда булади. Тери ости ёғ қавати ортик даражада рнвожланган бўлиб, гавдада бир хил тарқалмаган (қоринда, сонда кўп) сувга бой, хом семиз бўлади. Тўқималар тургори, мушаклар тонуси, артериал қон босими пасайган бўлади.

ЕКД нннг ерта даврларида боланинг юзида кобик, «сутли каемок» пайдо булади. Лупж терилари қизариб, шўрШ1аб, қичишади ва онсон даре кетиб, ёрилнб, у ерга инфексия тушиши патижасида яхлит екзема кобигларини ҳосил қилади. Боланинг танаси ва оёкларига қичипишигап майда Тйийи-шик тошмалар ёки ок-пушти рапгдаги қавариклар пайдо бўлади.

Ҳул екземами тарқалган хилида бемор ахволи огирлашиб, атроф лимфа тугуплар катталашади, терининг жароҳатланган сохасида йиринг пайдо булса, токсикоз холати кузатилади. ЕКД шиллик қаватлар хам жароҳатланиб, тил епителиясипи узгаришидан геофафик тил, шиллмк, қават жароҳатланишидап стоматит, кониоктивит, блефаритлар пайдо бўлади. Натижада нафас йўлларида ресидивли яллмгланиши кузатилиб, кўпипча бронхит ва пневмония, астмоид синдром билан кечади. Кейинчалмк касаллик бронхиал астмага болалар екземаси еса нейродерматитга айланиши мумкин.

Профилактикаси. Бирламчи ва иккиламчи профилактикани бажариш қоидаларига қатгиқ амал қилган ҳолда ўтказилиш тавсия етилади.