Иқтисодиётнинг ривожланишида чет эл инвестицияларини юртимизга олиб кириш ва аҳолидаги бўш пул маблағларини банкларга жалб қилиш жуда муҳим аҳамиятга эга. Ана шу мақсадда 1996 йил сентябрь ойида Узбекистон банклар ассоциацияси томонидан ташкил этилган «Ахбор рейтинг» банклараро компанияси ҳар чоракда инвесторлар ва бозор иқтисодиётининг барча қатламлари учун республикамиз банклари фаолияти тўғрисида …
Подробнее »Архив Месяца: February 2023
Банк рейтингини аниқлаш усуллари
20 аср охирида ҳар бир соҳада ўз етакчиларини билиш истаги кучайди. Энг яхши корхона, энг яхши банк, энг яхши мутахассис, энг ривожланган туман, вилоят, мамлакат ва ҳоказолар. Ўз ўрнини аниқлаб олишга ҳаракат қилиш бизнесга ҳам хос. Бу соҳада ҳам дастлабки ўнта энг йирик банк, ишончлилар орасида энг ишончли суғурта агентликлари, дунёнинг …
Подробнее »Фоиз ставкалари ва уларни ҳисоблаш усуллари
Кредитнинг асосий шарти олинган қарз учун ҳақ тўлаш. Бу ҳақ олинган қарз йиғиндисига нисбатан фоиз ҳисобида олинганидан уни қарз фоизи ёки кредитнинг фоиз ставкаси деб юритилади. Бошқача қилиб айтганда, кредитнинг фоиз ставкаси берилаётган кредитга нисбатан фоизда белгиланиб, кредитнинг нархини ифода етади. Кредит нархи, одатда, бир йил учун белгиланади. Фоиз ставкасининг …
Подробнее »Банк фоизи ва ундан фойдаланиш механизми
Суда фоизи вақтинча муддатга берилган қийматдан фойдаланганлиги учун тўланадиган ўзига хос тўловдир. Унинг тўловчиси ҳам, таминот манбаи ҳам мижоз ва унинг фойдаси ҳисобланади. Ссуда фоизи турли кўринишларда бўлиб, уларни бир қатор белгилар бўйича таснифлаш мумкин (60-жадвал). 60-жадвал. Ссуда фоизининг туркумланиши № Тасннфлаш белгилари Ссуда фоизи турлари 1. 2 Кредит шакллари …
Подробнее »Рискларни бошқариш усуллари
Энг аввало шуни таъкидлаш лозимки, банк фаолиятида гап рискдан умуман қочиш тўғрисида эмас, балки уни олдиндан чамалаш, кўра билиш ва уни минимал даражага тушириш ҳақида боради. Рискни бошқариш ўз олдига аксарият ҳолларда банкнинг ўз маблағларининг бир қисмини йўқотиш «хавфи», даромад ололмай қолиш ёки молиявий операцияларни амалга ошириш натижасида қўшимча харажатларга …
Подробнее »Рискларни аниқлаш тартиби
Банк амалиётида муҳим муаммолардан бири бу банк рискларини баҳолашдир. Уни тўғри баҳолаш, унинг рўй беришини ўз вақтида олдини олиш бўйича тегишли чоралар ишлаб чиқиш имкониятини беради. Рискларни аниқлаш уларнинг даражасини ҳисоблашдан бошланади. Риск даражаси муайян фаолиятда мақсад нимага йўналтирилганига қараб зарарлар бўлишини ёки хўжалик субъектининг фаолият натижаси маълум бир йўқотишлар …
Подробнее »Банк рейтингини аниқлаш усуллари
ХХ аср охирида ҳар бир соҳада ўз етакчиларини билиш истаги кучайди. Енг яхши корхона, енг яхши банк, енг яхши мутахассис, енг ривожланган туман, вилоят, мамлакат ва ҳоказолар. Ўз ўрнини аниқлаб олишга ҳаракат қилиш бизнесга ҳам хос. Бу соҳада ҳам дастлабки ўнта енг йирик банк, ишончлилар орасида енг ишончли суғурта агентликлари, …
Подробнее »Рискларни аниқлаш тартиби
Банк амалиётида муҳим муаммолардан бири бу банк рискларини баҳолашдир. Уни тўғри баҳолаш, унинг рўй беришини ўз вақтида олдини олиш бўйича тегишли чоралар ишлаб чиқиш имкониятини беради. Рискларни аниқлаш уларнинг даражасини ҳисоблашдан бошланади. Риск даражаси муайян фаолиятда мақсад нимага йўналтирилганига қараб зарарлар бўлишини ёки хўжалик субектининг фаолият натижаси малум бир йўқотишлар …
Подробнее »Банк рисклари ва уларнинг турлари (намуд- намуна)
Инсон ўз ҳаёт фаолиятининг турли нукгаларида беихтиёр таваккал қилиш ҳолларига дуч келади. Таваккалчилик тушунчаси фаннинг турли соҳаларида маълум бир маънони акс эттиради. Рус тили лугатида таваккалчилик сўзи «риск» деб аталиб, қадимий грек сўзидан олинган. У кемаларни ҳалокатга олиб борувчи ва одамларнинг ўлимига, мол-мулкларнинг чўкиб кетишига сабабчи қояни билдириб, «қоялар орасидан …
Подробнее »Банк омонатлари ва ҳисобварағи шартномалари
Банк омонати шартномаси шартноманинг алоҳида турларидан бири бўлиб, унга кўра биринчи тарафдан (омонатчидан) қабул қилиб олган ёки унинг номига келган пул суммасини (омонатни) қабул қилиб олган иккинчи тараф (банк) шартномада назарда тутилган шартлар асосида ва тартибда омонат суммасини қайтариш ва унга фоизлар тўлаш мажбуриятини олади (ФК, 759-модда). Юридик адабиётларда банк …
Подробнее »